Στο φόντο των ατελέσφορων επί της ουσίας προσπαθειών για επανέναρξη του διαλόγου στο Κυπριακό, ο Ιανουάριος αναμένεται να αποτελέσει μήνα διαβουλεύσεων στη Νέα Υόρκη σχετικά με το περιεχόμενο των ψηφισμάτων για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΙΚΥΠ από το Συμβούλιο Ασφαλείας αλλά και την έκθεση για τις καλές υπηρεσίες του Γενικού Γραμματέα του Διεθνούς Οργανισμού.
Οι δύο εκθέσεις αναμένεται να κυκλοφορήσουν την ερχόμενη εβδομάδα, σύμφωνα με δηλώσεις στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων του εκπροσώπου Τύπου των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Αλίμ Σεντίκ. Οπως αναφέρει ο αξιωματούχος του ΟΗΕ, στις 6 Ιανουαρίου ο Ειδικός Αντιπρόσωπος του ΟΗΕ στην Κύπρο και επικεφαλής της ειρηνευτικής δύναμης στο νησί, Κόλιν Στιούαρτ, μεταβαίνει στη Νέα Υόρκη όπου στις 14 Ιανουαρίου θα ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Στις 16 Ιανουαρίου θα ενημερώσει τις χώρες που συμβάλλουν με στρατεύματα στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ και στη συνέχεια θα επιστρέψει στην Κύπρο.
Συνάντηση εντός Ιανουαρίου
Ο επικεφαλής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στοχεύει στην επιστροφή του πριν μια πιθανολογούμενη συνάντηση των δύο ηγετών στην Κύπρο, η οποία μάλλον αναμένεται να πραγματοποιηθεί το τρίτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου. Η ελληνοκυπριακή πλευρά ακόμη δεν είναι σε θέση να δώσει συγκεκριμένες ημερομηνίες, όπως έχει κάνει ο Ερσίν Τατάρ, ο οποίος υποστήριξε πως η συνάντησή του με τον Νίκο Χριστοδουλίδη είναι πιθανόν να πραγματοποιηθεί στις 20 ή 21 Ιανουαρίου. O Τουρκοκύπριος ηγέτης σημείωσε ακόμη ότι, σύμφωνα με τις δικές του εκτιμήσεις, εντός του ερχόμενου Μαρτίου αναμένεται να υπάρξει μια πρώτη διευρυμένη συνάντηση, πιθανώς στην Ελβετία, με στόχο να σχηματοποιηθεί η διαδικασία για να υπάρξουν αργότερα διαβουλεύσεις επί της ουσίας του Κυπριακού.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης και το περιβάλλον του δεν έχουν ακόμη διασαφηνίσει οποιεσδήποτε ημερομηνίες στο πλαίσιο των χρονοδιαγραμμάτων που έχει θέσει από τον περασμένο Οκτώβριο ο Γενικός Γραμματέας. Ωστόσο η ε/κ πλευρά δεν αποκλείει οι οποιεσδήποτε ημερομηνίες αλλά και το εύρος των διαβουλεύσεων επικυρωθούν με την έλευση της βοηθού ΓΓ ΟΗΕ, Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο, η οποία πήρε για μια ακόμη φορά υπό την επίβλεψή της τις όποιες προσπάθειες για άρση του αδιεξόδου στο Κυπριακό.
Μπορούν για συμφωνία
Μια πιθανή έλευση της βοηθού Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ εντός του ερχόμενου μήνα ίσως αποτελέσει σημείο αναφοράς για να υπάρξει κάποια συμφωνία στο ζήτημα που αφορά τη διάνοιξη νέων διόδων στην πράσινη γραμμή. Η ελληνοκυπριακή πλευρά, πάντως, ελπίζει πως στις επόμενες ημέρες θα δημιουργηθούν προϋποθέσεις ώστε να υπάρξει μια συμφωνία για τις νέες διόδους, αν και επιβεβαίωσε διά του αναπληρωτή κυβερνητικού εκπροσώπου της χθες ότι δεν εξαρτάται μια διευρυμένη συνάντηση από τη συμφωνία ή όχι για τα οδοφράγματα. Σημειώνεται ωστόσο πως μια συμφωνία για ένα χαμηλής εμβέλειας θέμα, όπως είναι οι νέες δίοδοι, θα δημιουργήσει εκ των πραγμάτων διαφορετικό κλίμα στις προσπάθειες για να αρχίσει η συζήτηση επί της ουσίας του προβλήματος. Κάτι τέτοιο δεν απέκλεισε ο Γιάννης Αντωνίου, αφού υπάρχει η αίσθηση από ελληνοκυπριακής πλευράς πως στις επόμενες ημέρες διαβουλεύσεων είναι δυνατόν να προκύψει πλαίσιο συμφωνίας που να ικανοποιεί όλους, σε αυτή τη χρονική συγκυρία. Είναι δε πασιφανές πως μια συμφωνία σε ένα ζήτημα που αφορά την καθημερινότητα όλων των Κυπρίων μπορεί να δημιουργήσει ένα εύκρατο κλίμα για τις πλευρές αλλά και, κυρίως, για εκείνους οι οποίοι αναμένεται να αναλάβουν εκ νέου την πρωτοβουλία των κινήσεων.
Οι εξωγενείς παράγοντες
Βεβαίως, τα χρονοδιαγράμματα για την ουσιαστική συζήτηση στο Κυπριακό δεν έχουν πλήρως επικυρωθεί. Όπως έλεγε στον «Π» διπλωματική πηγή, το όλο σκηνικό εξαρτάται πλέον από μια σειρά άλλους εξωγενείς παράγοντες οι οποίοι αναμένεται να σχηματοποιηθούν πιθανώς στο πρώτο εξάμηνο του νέου χρόνου. Τα Ηνωμένα Έθνη πάντως δεν θέλουν να χάσουν ή να παραβιάσουν ένα χρονοδιάγραμμα το οποίο να οδηγεί τα πράγματα, κατά τρόπο ορθολογιστικό, σε ετοιμότητα ενός διαλόγου επί της ουσίας. Όπως έλεγαν στον «Π» διπλωματικές πηγές, εκ των πραγμάτων, παράλληλα με τα χρονοδιαγράμματα που έθεσε η Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών, υφίσταται μια άλλη διάταξη εξελίξεων με άγνωστο αποτέλεσμα. Τη δεδομένη στιγμή αναμένεται η επιστροφή Τραμπ στον Λευκό Οίκο και βεβαίως ο σχηματισμός της κυβέρνησής του και κυρίως η εμφάνιση και η διάθεση των στελεχών στο Υπουργείο Εξωτερικών σε σχέση με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό, της νέας προσέγγισης στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και ταυτοχρόνως, με βάση τα πιθανά σενάρια, θα πρέπει να σημειωθεί και η πορεία της διαπραγμάτευσης ΕΕ με Τουρκία. Η Λευκωσία και η Αθήνα ωστόσο θεωρούν ότι η νέα ηγεσία στο αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών θα ενεργοποιηθεί στον βαθμό που χρειάζεται ώστε, δά της συνδρομής της, να επιταχυνθεί και ο δομημένος ελληνοτουρκικός διάλογος ο οποίος θεωρείται ως σημείο αναφοράς για αναζωογόνηση ουσιαστικών διαπραγματεύσεων και στο Κυπριακό.
Υπό το πρίσμα όλων αυτών των εξελίξεων, μένει να διαφανεί κατά πόσο το 2025 «θα είναι έγκυο για εξελίξεις στο Κυπριακό», όπως σημείωνε χαρακτηριστικά χθες και η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία τουρκοκυπριακή εφημερίδα, «Κίπρις».